Báo cáo toàn cầu 2020 mới được công bố của UNAIDS là lời kêu gọi hành động, nhấn mạnh quy mô của dịch HIV và mối liên hệ với sự bất bình đẳng.
Theo Giám đốc điều hành UNAIDS, Winnie Byanyima, đại dịch COVID-19 đã khiến thế giới có những sự thay đổi vô cùng lớn trong 6 tháng qua.
“Tôi tự hào rằng hàng thập kỷ kinh nghiệm trong việc ứng phó với HIV đang được sử dụng để đáp ứng với coronavirus và các nhà hoạt động trên toàn thế giới đang nỗ lực để đảm bảo rằng sự gián đoạn đối với các dịch vụ HIV được giảm thiểu”, Giám đốc điều hành UNAIDS, Winnie Byanyima cho biết trong bài dẫn báo cáo.
Báo cáo này giới thiệu một số nhà hoạt động, như Theary So từ Campuchia, người đã sống với HIV trong 15 năm. Theary cung cấp dịch vụ tư vấn mỗi ngày tại Bệnh viện Hữu nghị Xô Viết Khmer ở Phnom Penh, địa điểm điều trị HIV đầu tiên của đất nước hiện đang được sử dụng để đáp ứng với COVID-19.
“Tiến trình của chúng tôi hướng tới chấm dứt AIDS như một mối đe dọa sức khỏe cộng đồng vào năm 2030 đã không được thực hiện trước khi dịch COVID-19 bùng phát. Bây giờ cuộc khủng hoảng này có khả năng đẩy chúng tôi đi xa hơn nữa. Nghiên cứu được thực hiện do UNAIDS và Tổ chức Y tế Thế giới đã chỉ ra rằng việc gián đoạn sáu tháng đối với các nguồn cung cấp y tế có thể dẫn đến thêm 500.000 ca tử vong liên quan đến AIDS ở châu Phi cận Sahara vào cuối năm 2021”, bà Winnie Byanyima cho biết.
Trong số 38 triệu người nhiễm HIV, 25,4 triệu người hiện đang được điều trị. Điều đó có nghĩa là 12,6 triệu người vẫn đang chờ đợi. Nhiễm HIV mới đã giảm 23% kể từ năm 2010, phần lớn nhờ vào việc giảm 38% ở miền đông và miền nam châu Phi. Nhưng nhiễm HIV đã tăng 72% ở Đông Âu và Trung Á, 22% ở Trung Đông và Bắc Phi và 21% ở Mỹ Latinh.
Trên toàn cầu, vẫn còn 690.000 ca tử vong liên quan đến AIDS vào năm 2019 và 1,7 triệu ca nhiễm mới. Mục tiêu năm 2020 của chúng tôi là giảm tử vong liên quan đến AIDS xuống dưới 500.000 và nhiễm HIV mới xuống dưới 500.000 sẽ bị bỏ lỡ.
Bạo lực và bất bình đẳng dựa trên giới tính tiếp tục thúc đẩy dịch bệnh. Ở châu Phi cận Sahara, phụ nữ trẻ và trẻ gái vị thành niên chiếm một phần tư số ca nhiễm mới vào năm 2019, mặc dù chỉ chiếm khoảng 10% tổng dân số.
Người ta ước tính rằng trên toàn cầu 243 triệu phụ nữ và trẻ em gái (ở độ tuổi 15-49) đã bị bạo lực tình dục và hoặc bạo lực thể xác do một đối tác thân mật gây ra trong 12 tháng qua. Trong khi đó, những phụ nữ bị bạo lực như vậy có nguy cơ nhiễm HIV cao gấp 1,5 lần so với những phụ nữ chưa từng trải qua bạo lực. Trong số các nhóm bị thiệt thòi, tỷ lệ bạo lực cao cũng có liên quan đến tỷ lệ nhiễm HIV cao hơn. Phụ nữ bán dâm có nguy cơ nhiễm HIV cao gấp 30 lần so với dân số nói chung.
“Chúng tôi biết cách điều trị HIV và cách ngăn chặn người nhiễm bệnh. Điều chúng tôi rất cần là một nền chính trị khác nhau để đảm bảo rằng mọi người ở mọi nơi đều có quyền được chăm sóc sức khỏe”, Giám đốc UNAIDS nói.
Điều này phải bao gồm các nỗ lực phối hợp để triệt tiêu những bất công và bất bình đẳng khiến phụ nữ và trẻ em gái, đồng tính nam và những người đàn ông khác quan hệ tình dục với nam giới, gái mại dâm, người chuyển giới, người sử dụng ma túy, tù nhân và người di cư có nguy cơ bị nhiễm bệnh cao hơn HIV.
Cuộc khủng hoảng phòng chống HIV phải được giải quyết bằng cách trao cho mọi người quyền được chăm sóc sức khỏe, phá bỏ mọi rào cản ngăn mọi người nhận các dịch vụ thiết yếu. Để giải quyết COVID-19, chúng ta phải học những bài học đau đớn từ lịch sử tiếp cận không công bằng trong việc đối phó với HIV. Hàng triệu người chết vì các bệnh liên quan đến AIDS trong khi có sẵn các loại thuốc có thể cứu sống họ. Phải đảm bảo rằng các phương pháp điều trị COVID-19 và vaccine cuối cùng chống lại coronavirus được cung cấp cho mọi người ở mọi nơi, miễn phí tại thời điểm sử dụng.
Chúng ta cần một phản ứng đa ngành đối với HIV và các dịch bệnh khác bằng cách đảm bảo, ví dụ, rằng các bé trai và bé gái hoàn thành giáo dục trung học, rằng mọi người không còn bị trừng phạt vì họ là ai hay họ yêu ai, rằng có một cách tiếp cận y tế công cộng dựa trên quyền sử dụng ma túy.
Các phản ứng thành công với đại dịch phải bắt nguồn từ quyền con người, dựa trên bằng chứng, dựa trên cộng đồng và được tài trợ đầy đủ. Chúng ta phải học bài học một lần và mãi mãi.
Theo tiengchuong.vn